Inkomensgegevens bij reageren geen onderdeel DIV-it-standaard

1 augustus 2024

In de afgelopen periode heeft Aedes Datastandaarden onderzocht hoe het gebruik van inkomensgegevens bij het reageren op een sociale huurwoning onderdeel kan worden van de DIV-it-standaard. Het blijkt niet goed mogelijk om het gebruik van inkomensgegevens bij reageren landelijk te standaardiseren. Daarom is het advies om inkomensgegevens alleen te gebruiken als een huurwoning is toegewezen, en daarbij de huidige DIV-it-standaard te hanteren.

Sinds april is DIV-it beschikbaar: de standaard voor zorgvuldig gebruik van de digitale inkomensverklaring. DIV-it geeft aan hoe corporaties en woonruimteverdelers identiteits- en inkomensgegevens uit overheidsbronnen kunnen gebruiken bij de inschrijving en de toewijzing. DIV-it is een sectorstandaard. Door deze standaard te gebruiken, kunnen corporaties, woonruimteverdelers en softwareleveranciers profiteren van een duidelijke, samenhangende en zorgvuldige uitwerking. Van ondersteuning, doorontwikkeling en belangenbehartiging door Aedes. En worden ongewenste afhankelijkheden van leveranciers verminderd.

Verschillende partijen uit de corporatiesector hebben de wens om inkomensgegevens niet pas bij de toewijzing van een huurwoning te gebruiken, maar al wanneer de woningzoekende reageert. Dat kan voordelen hebben, met name doordat de kans op een snelle en goede match tussen woning en woningzoekende wordt vergroot.

Aedes Datastandaarden, de beheerder van de DIV-it-standaard, heeft daarom verkend hoe het gebruik van inkomensgegevens bij reageren onderdeel kan worden van DIV-it. De uitkomst van de verkenning is dat landelijk gestandaardiseerde uitwerking van zorgvuldig gebruik (nu) niet haalbaar is.

Uit de verkenning is gebleken dat het in bepaalde gevallen mogelijk is om inkomensgegevens zorgvuldig te gebruiken in de stap reageren. De uitwerking moet dan wel heel precies aansluiten op enerzijds het proces van woonruimtebemiddeling, en anderzijds de feitelijke kenmerken van de lokale of regionale situatie. Zowel het proces als die situatie verschillen tussen corporaties en regio's, regelmatig door omstandigheden die zij zelf niet kunnen beïnvloeden, zoals huisvestingsverordeningen en de 'markt' van vraag en aanbod.

Landelijke standaardisatie is daarmee niet goed mogelijk, en als het al mogelijk is, vereist dit wellicht keuzes die de beleidsvrijheid beperken. De voordelen van het gestandaardiseerd gebruik van inkomensgegevens bij reageren wegen dan mogelijk niet op tegen het opgeven van vrijheid en een op de eigen situatie afgestemd woonruimtebemiddelingsproces.

Aedes Datastandaarden schat de kans op succes van een uitwerking daarmee laag in. Als het al lukt, zou uitwerking nog de nodige doorlooptijd vergen. Omdat veel partijen juist nu bezig zijn met de voorbereiding van de implementatie van de digitale procedure, willen we ook – zoals beloofd – op dit moment helderheid geven over de inhoud van de sectorstandaard. Op hoofdlijnen willen we die de komende jaren stabiel houden, zoals ook aangegeven in de Aedes Datastandaarden Roadmap. Zodat partijen weten waar ze aan toe zijn, er beheerst gebruik kan plaatsvinden en investeringen zich kunnen terugverdienen. Daarom willen we nu helderheid geven over het gebruik van inkomensgegevens bij reageren in de DIV-it-standaard.

Het gebruik van inkomensgegevens bij reageren wordt voorlopig geen onderdeel van de DIV-it-standaard. Aedes adviseert om de DIV-it-standaard te blijven of te gaan gebruiken. Die geeft een heldere en zorgvuldige uitwerking voor het gebruik van inkomensgegevens vanuit MijnOverheid met veel voordelen voor woningzoekenden en de corporatiesector. We raden af om te kiezen voor het gebruik van inkomensgegevens bij reageren. Dergelijk gebruik kan voordelen hebben, maar eigen maatwerkoplossingen maken ook dat de voordelen van landelijke samenwerking onbenut blijven.

Ga je aan de slag met de digitale procedure en wil je de DIV-it-standaard gebruiken? We helpen je graag!