Afspraken met de accountant
Met behulp van de digitale inkomensverklaring krijgen woonruimteverdelers en corporaties de beschikking over gevalideerde identiteits- en inkomensgegevens. Dit wijzigt ook de manier waarop de accountant de authenticiteit en integriteit van de inkomensverklaring moet controleren.
Voor gegevens die door middel van de digitale procedure worden aangeleverd kunnen accountants vanaf het verantwoordingsjaar 2024 op die aspecten uitgaan van een systeem controle waarbij zij gebruik maken van een ISAE-verklaring van de softwareleverancier.
Acties voor de woonruimteverdeler of corporatie
Verifieer voor de digitale inkomensverklaring in gebruik wordt genomen:
dat de leverancier de digitale inkomensverklaring (de combinatie van geslachtsnaam, geboortedatum, inkomen T-1 en inkomen T-2) voorziet van een waarmerk.
dat de leverancier over de juiste ISAE-verklaring beschikt. Juist betekent hier: van het juiste type, en betrekking hebbend op de authenticiteit en integriteit van de digitale inkomensverklaring inclusief leverancierswaarmerk. Op de pagina ISAE-verklaring vind je meer informatie voor softwareleveranciers.
dat de accountant op de hoogte is dat de woonruimteverdeler of corporatie gebruik gaat maken van de digitale inkomensverklaring.
Context
Corporaties moeten een verplichte accountantscontrole laten uitvoeren op de toewijzing van sociale huurwoningen. De accountant moet daarbij gebruik maken van een accountantsprotocol dat jaarlijks wordt geactualiseerd en in wetgeving is opgenomen.
Bij de controle of corporaties de juiste inkomensgegevens gebruiken bij het uitvoeren van de inkomenstoets, is de reguliere werkwijze om steekproeven van dossiers te nemen en vervolgens van die dossiers de inkomensverklaring te controleren. Daarbij wordt onder meer nagegaan of de inkomensverklaringen (wanneer vereist) van de overheid afkomstig zijn. Wanneer de digitale inkomensverklaring wordt gebruikt, is dat niet (geheel) meer mogelijk.
Dat komt omdat de digitale inkomensverklaring door het systeem van de softwareleverancier wordt afgegeven door gegevens uit verschillende bronnen te combineren:
het BSN en het inkomen, verkregen via DigiD/MijnOverheid, voorzien van een overheidswaarmerk;
het BSN, de geslachtsnaam en de geboortedatum, verkregen uit het woonruimteverdeelsysteem en/of invoer van de gebruiker van woonruimteverdeelsoftware, gevalideerd via de BV BSN (een overheidsvoorziening), en eventueel naar aanleiding daarvan gecorrigeerd. De validatie van de BV BSN levert geen overheidswaarmerk op.
Door het combineren van de twee overheidsbronnen heeft het nieuwe bericht geen waarmerk meer waarmee de accountant kan verifiëren dat de gegevens van de overheid afkomstig zijn.
De accountant moet echter wel voldoende vertrouwen hebben dat de digitale inkomensverklaring die gebruikt wordt voor de inkomenstoets is afgeleid van gegevens van de overheid. Dat kan als de softwareleveranciers van woonruimteverdeelsystemen een onafhankelijke auditor laten verklaren dat het betreffende systeem de van de overheid verkregen of door de overheid gevalideerde gegevens op een betrouwbare manier verkrijgt, controleert, combineert en waarmerkt. De werking wordt vastgelegd in een ISAE3402 type II- of een ISAE3000 type II-verklaring.
Overige aspecten van de accountantscontrole
De accountantscontrole rond de inkomenstoets gaat niet alleen over de authenticiteit en integriteit van de digitale inkomensverklaring, maar ook over andere aspecten, zoals de aanwezigheid van inkomensverklaringen, en de juiste uitvoering van de toets op de hoogte van de relevante inkomens. De ISAE-verklaring heeft alleen betrekking op de authenticiteit en integriteit van de digitale inkomensverklaring. Voor de andere aspecten kan een dossiercontrole nog steeds noodzakelijk zijn.
Toelichting bij accountantsprotocol 2024
Dat accountants bij de accountantscontrole kunnen vertrouwen op de ISAE-verklaring is geborgd in het accountantsprotocol 2024. De volgende tekst uit het accountantsprotocol is daarbij van toepassing op de digitale inkomensverklaring:
De accountant stelt vast of de woningcorporatie het inkomen heeft vastgesteld volgens de regelgeving (bijlage 1 van de Rtiv). Uitgangspunt daarbij zijn de inkomensgegevens die door de Belastingdienst zijn vastgesteld en/of verstrekt. Dit is een definitieve of voorlopige aanslag voor de inkomstenbelasting, of een verklaring over het inkomen. De woningcorporatie kan ook, al dan niet rechtstreeks, inkomensgegevens van de (aspirant)huurders verkrijgen via een pdf, schermafbeelding of andere digitale informatie3, waaruit blijkt dat deze zijn ontleend aan MijnOverheid of MijnBelastingdienst. Als de corporatie voor haar verantwoording van de toewijzingen gebruik maakt van digitale informatie en de accountant wil daar voor zijn controle op steunen, dan stelt de accountant opzet, bestaan en werking van het onderliggende systeem vast.
Waarbij voetnoot 3 luidt:
Ontbreekt bij het digitaal document, waarop minimaal het inkomen, geslachtsnaam en geboortedatum van de (aspirant)huurders staat vermeld, een digitaal waarmerk van de overheid? Dan volstaat, als onderbouwing voor de authenticiteit van de gegevens bij het gehanteerde woonruimteverdeelsysteem, een NV COS 3402 type 2 rapportage of een NV COS 3000A rapportage die ziet op de authenticiteit van deze gegevens. Het uitgangspunt blijft dat de accountant in dit geheel zijn eigenstandige verantwoordelijkheid behoudt.
(Bron: Accountantsprotocol verslagjaar 2024, pagina 23. Versie 30 september 2024).
Verschil tussen NV COS en ISAE
Het accountantsprotocol verwijst naar een NV COS 3402 type 2 rapportage of een NV COS 3000A rapportage. Voor de digitale inkomensverklaring kan ook vertrouwd worden op een ISAE3402 type II-verklaring of een ISAE3000 type II-verklaring.
NV COS (Nadere voorschriften controle- en overige standaarden) zijn de standaarden die worden gebruikt door accountants in Nederland. ISAE (International Standard on Assurance Engagement) zijn internationale standaarden die wereldwijd door accountants worden gebruikt. De NV COS-standaarden zijn indien nodig specifiek aangepast aan Nederlandse wet- en regelgeving. Er zijn geen aanwijzingen dat er een inhoudelijk verschil is tussen een NV COS 3402 en ISAE 3402-verklaring of tussen een NV COS 3000 en ISAE 3000-verklaring.
Bijzonderheid voor ‘vroege instappers’
Als de leverancier voor livegang van de digitale procedure nog niet over een ISAE-verklaring beschikt, kan het zijn dat medewerking van de woonruimteverdeler en/of corporatie noodzakelijk is om die verklaring te kunnen krijgen. En dat de verklaring mogelijk pas na enige tijd kan worden afgegeven.
Mocht deze situatie zich voordoen, dan adviseren we om contact op te nemen met ons.